هدلس (Headless): پیکربندی سایت با وردپرس بدون سر
وردپرس به عنوان یک سیستم مدیریت محتوای (CMS) محبوب میان توسعه‌دهندگان و طراحان سایت شناخته شده است، وحالا با ظهور معماری Headless CMS و استفاده از وردپرس به صورت Headless شاهد یکی از جذاب‌ترین و کارآمدترین تغییرات در دنیای توسعه وب هستیم.
وردپرس هدلس (Headless) یک رویکرد نوآورانه است که قدرت وردپرس را به طرزچشمگیری افزایش می‌دهد. با جدا کردن پایگاه داده بک‌اند سایت از محتوای فرانت‌اند، انعطاف پذیری بی‌نظیر، توزیع کارآمد چند کاناله و عملکرد سریع برق‌آسا را تجربه خواهید کرد. جهت ثبت سفارش طراحی و پیکربندی سایت با روش هدلس با ما در استودیو خلاق دید در ارتباط باشید.
در این مقاله با وردپرس بدون سر، کاربردها و مزایای آن آشنا خواهیم شد.
وردپرس هدلس (Headless) چیست؟
برای درک اینکه چه چیزی پیکربندی وردپرس هدلس را از وردپرس سنتی متمایز می‌کند، ابتدا باید در مورد سیستم‌های مدیریت محتوای هدلس به طور کلی صحبت کنیم.
بیشتر CMSهایی که احتمالاً با آنها کار کرده‌اید برای مدیریت هر دو قسمت یک وب سایت، فرانت‌اند یا رابطی که بازدیدکنندگان با آن تعامل دارند، مانند یک صفحه وب و قسمت بک جایی که فایل‌های ذخیره شده در سرورها، از جمله اسکریپت‌ها و یک پایگاه داده محتوا از یک معماری استفاده می‌کنند.
می‌توانیم به این راهاندازی به عنوان یک معماری CMS «جفت» اشاره کنیم، زیرا ابزارهای ویرایش فرانت و ابزارهای مدیریت پشتیبان و بک با هم نصب می‌شوند. هر دو بخش فرانت و بک اند به پایگاه داده دسترسی دارند و با هم صفحات وب و سایر دارایی‌هایی را که بازدیدکنندگان درخواست می‌کنند فراخوانی می‌شود. از آنجایی که یک معماری تلفیقی به صاحبان وب سایت اجازه می‌دهد تا کل وب سایت خود را از داخل یک سیستم مدیریت (مانند وردپرس) مدیریت کنند، این تنظیمات برای مبتدیان محبوب‌تر است.
یک وردپرس هدلس (Headless) یا Headless CMS متفاوت کار می‌کند: به این معنا که فرانت‌اند و بک‌اند کاملا جدا از یکدیگر هستند و از REST API یا GraphQL برای ارتباط بین سرور و کلاینت استفاده می‌شود. در اصل، شما ” head ” یا فرانت‌اند وب سایت خود را از بقیه بدنه‌ی آن یعنی بک‌اند جدا می‌کنید. این جداسازی امکان انعطاف‌پذیری بیشتر در طراحی و سرعت بالاتر اجرای وبسایت را فراهم می‌کند.
در پیکربندی Headless CMS، ابزارهای مدیریت محتوا هنوز در دسترس هستند، اما ویژگی‌های فرانت‌اند مانند تم‌ها و ویرایشگر بلوک موجود نیستند و می‌توانید فرانت اند را به عنوان یک برنامه مستقل با هر فریم ورک دلخواه توسعه و مدیریت کنید.
راه اندازی وردپرس هدلس بهترین راه حل برای همه کاربران وردپرس نیست. با این حال، مواقعی وجود دارد که این پیکربندی ایده آل است. در ادامه با بررسی مزایا و معایب این سیستم مدیریت محتوا خواهید که آیا وردپرس هدلس برای شما کارایی دارد یا نه.
مزایای وردپرس هدلس (Headless)
چه نیازی است که از وردپرس سنتی با تمامی مزایا و راحتی آن چشم بپوشیم و به سمت جداسازی پیکربندی و مدیریت برویم. استفاده از معماری Headless CMS امکان بهبود قابلیت اطمینان، کاهش زمان لود صفحات و افزایش سرعت را به ارمغان می‌آورد. این ترکیب با بهینه‌سازی عملکرد درخواست‌ها، و کاهش حجم داده انتقالی، یک تجربه کاربری بهتر را ایجاد می‌کند. دیگر مزایای Headless CMS عبارت است از:
- بهبود عملکرد؛
- افزایش انعطاف‌پذیری فرانت‌اند؛
- قابلیت انتشار در پلتفرم‌های مختلف؛
- افزایش امنیت وبسایت.
در ادامه هر یک از موارد لیست شده از مزایای وردپرس هدلس را بیان خواهیم کرد.
بهبود عملکرد در وردپرس هدلس
وردپرس سنتی صفحات وب را به صورت پویا رندر می‌کند. این بدان معناست که به جای ذخیره صفحات HTML ایستا برای ارسال به کاربران در صورت درخواست، سرور میزبان هر بار که درخواستی وارد می‌شود یک صفحه HTML ایجاد می‌کند. این عملکرد به سرور نیاز دارد تا فرآیندهای PHP و MySQL را اجرا کند و بتواند تمام منابع لازم را از پایگاه داده دریافت و آنها را در یک صفحه جمع و سپس این صفحه را برای یک کاربر ارسال کند. فرآیندی که بار زیادی را به سرورهای وبسایت وارد می‌کند که منجر به کاهش زمان بارگذاری و آسیب به تجربه کاربری خوشایند و سریع می‌شود.
سرعت بارگذاری وبسایت یکی از عموامل مهم در افزایش نرخ تبدیل و بهبود تجربه کاربری است. با جداسازی front-end و استفاده از یک برنامه جداگانه مانند npm یا next.js، می‌توانید سرعت سایت خود را افزایش دهید. با استفاده از این برنامه‌ها، وقتی بازدیدکنندگان به سایت شما می‌آیند، تقریباً هیچ اسکریپتی مورد نیاز نیست.
این برنامه‌ها محتوا را از پایگاه داده واکشی و آن را در صفحات HTML از پیش رندر شده جمع آوری کرده، و در صورت درخواست آنها را برای مشتریان ارسال می‌کنند. بنابراین وردپرس بدون سر برای وب‌سایت‌های بزرگ با تعداد صفحات زیاد که بازدیدکنندگان میلیونی در ماه دارند، بسیار مفید خواهد بود.
افزایش انعطاف‌پذیری فرانت‌اند
وردپرس قابلیت‌های زیادی برای شخصی‌سازی فرانت‌اند وبسایت دارد از جمله انتخاب گسترده تم‌ها و افزونه‌های قابل تنظیم. با این حال، ممکن است همه افراد نخواهند فرانت وبسایت خود را به این روش مدیریت کنند. با یک CMS بدون سر، می‌توانید بخش «مدیریت محتوا» از CMS وردپرس را که می‌شناسید و دوست دارید را نگه دارید و بخش فرانت را تقریباً به هر نرم‌افزار دیگری که می‌خواهید برون‌سپاری کنید، تا زمانی که آن نرم‌افزار بتواند درخواست‌هایی را برای API WordPress ارسال کند. همچنين می‌تواند منوها و سایر گزینه‌ها را به همان روش قبلي مدیریت کنيد.
این پیکربندی همچنین برای توسعه‌دهندگان فرانت‌اند که می‌خواهند از زبان‌های برنامه‌نویسی متفاوتی نسبت به آنچه وردپرس استفاده می‌کند، استفاده کنند و/یا یک چارچوب فرانت‌اند مانند React را اضافه کنند تا کارشان آسان‌تر شود، مفید است. وردپرس بیشتر از PHP و جاوا اسکریپت ساخته شده‌است، اما وردپرس هدلس (Headless) به توسعه دهندگان این امکان را می‌دهد که محتوای سایت را بازیابی کنند، آن را هر طور که می‌خواهند بدون محدودیت‌های وردپرس قدیمی دسته‌بندی ودر یک صفحه وب در اختیار مخاطبان قراردهند. در همین حال، تیم محتوا می‌تواند بدون نگرانی از اینکه این توسعه‌دهندگان از چه ابزارهایی استفاده می‌کنند، به کار خود در وردپرس ادامه دهند.
همچنین زمانی که می‌خواهید ظاهر وبسایت را بازطراحی یا تغییر دهید فرآیند آسان‌تری را با Headless CMS خواهید داشت چون محتوا و پایگاه داده‌ها نیازی به تغییر ندارند. همچنین کنترل بیشتری بر ساختار و چیدمان طراحی ظاهر وبسایت خواهید داشت. علاوه بر این، می‌توانید با آزادی بیشتر و طراحی سفارشی در قسمت فرانت کار کنید. به لطف REST API، می‌توانید از ابزارهای وب مدرن استفاده و آنها را در قسمت فرانت بیفزایید.
قابلیت انتشار در پلتفرم‌های مختلف
هنگامی که با وردپرس شروع می‌کنید، از آن برای وب‌سایت‌های استاندارد دسکتاپ و موبایل استفاده خواهید کرد و ممکن است این تنها چیزی باشد که به آن نیاز دارید. با این حال، برخی از مشاغل ممکن است بخواهند محتوای خود را در کانال‌های اضافی مانند برنامه‌های تلفن همراه، شبکه‌های اجتماعی، دستگاه‌های هوشمند و دستیارهای مجازی مانند الکسا منتشر کنند.
از آنجایی که وردپرس هدلس از یک سیستم مبتنی بر API برای برقراری ارتباط محتوای شما با فرانت اند استفاده می‌کند، می‌توانید محتوای خود را در هر کجا و در هر پلتفرمی از جمله دسکتاپ، وبسایت، برنامه‌های موبایل و کیوسک صفحه لمسی نمایش دهید. همچنین می‌توانید از دستگاه‌های واقعیت افزوده، واقعیت مجازی و اینترنت اشیا برای نمایش و ارائه محتوای خود از سیستم مبتنی بر API بهره ببرید.
افزایش امنیت وبسایت
هدلس وردپرس دارای مزایای امنیتی بالایی در برابر هکرها و حملات DDoS است. رویکرد وردپرس بدون سر، دسترسی هکرها به داده‌های حساس بک اند را دشوار می‌کند، زیرا از این داده‌ها از قسمت فرانت جدا هستند و کاربران به آن دسترسی نخواهند داشت. اگرچه که مکان یابی و دسترسی به پایگاه داده غیرممکن نخواهد بود، اما اگر قسمت فرانت از بک جدا شود بسیار دشوارتر است. در کنار تمامی این مزایا وردپرس هدلس معایبی نیز دارد، از جمله:
- به دلیل جداسازی و وجود دوسیستم، هزینه‌ی بیشتری برای پیاده‌سازی نیاز دارد که ممکن است هنگام شروع یک انتخاب هوشمندانه نباشد، به خصوص اگر دنبال یک وبسایت بزرگ نباشید.
- یکی از جذابیت‌های مهم سیستم مدیریت محتوای وردپرس، طراحی وبسایت بدون کد است. اما برای استفاده از وردپرس هدلس (Headless)، اینطور نیست. باید یا از قبل با زبان‌های توسعه front-end مانند جاوا اسکریپت آشنا باشید یا شخصی را استخدام کنید که بخش فرانت اند بدون هدلس را بسازد.
بنابراین در ابتدای کار یا برای کسب وکارهای کوچک یا وبسایت‌هایی که هنوز بازدیدکننده‌ی میلیونی ندارند، سرمایه‌گذاری در وردپرس هدلس توجیه منطقی نخواهد داشت.
نحوه راهاندازی وبسایت با Headless CMS
حالا که با مزایا و معایب وردپرس هدلس آشنا شده‌اید و به این نتیجه رسیدید که می‌خواهید از آن استفاده کنید، راه‌های مختلفی برای انجام آن وجود دارد. روش شما بر اساس تخصص فنی و منابع، زبان‌ها و چارچوب‌های ترجیحی و میزبان وردپرس دلخواه شما که می‌تواند میزبانی هدلس را ارائه دهد، متفاوت خواهد بود.
اولین قدم بررسی دقیق نیازمندی‌ها و امکانات مورد نیاز برای Headless WordPress و فریم‌ورک مورد استفاده است. همچنین باید نقاط قوت و ضعف این ترکیب را به منظور طراحی بهینه‌تر تحلیل کنید.
صرف نظر از روش، باید با زبان‌های توسعه فرانت (از جمله جاوا اسکریپت) و با WordPress REST API آشنا باشید یا از افراد متخصص کمک بگیرید. می‌توانیم رویکردهای مختلف وردپرس بدون سر را به دو دسته کلی تقسیم کنیم: افزونه‌ها و کدنویسی. در ادامه هر روش را به طور مختصر معرفی می‌کنیم.
استفاده از افزونه
افزونه‌های وردپرس معمولاً به عنوان راه حلی به جای کدنویسی عمل می‌کنند. متأسفانه این مورد در مورد افزونه‌های بدون سر وردپرس صدق نمی‌کند، بنابراین باید به زبان‌های برنامه‌نویسی مرتبط و مفاهیم API مسلط باشید تا بتوانید فرانت‌اند خود را بسازید و API ایجاد کنید. با این حال، چند پلاگین قابل توجه (و رایگان) در دسترس هستند که می‌توانند این کار را آسان‌تر کنند.
افزونه اصلی WPGraphQL است که به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد نصب وردپرس خود را به یک API GraphQL تبدیل و اسکیماهای داده خود را طوری ایجاد کنند که هر کلاینت فرانت اند ممکن است برای بازیابی داده‌ها از CMS بدون سر استفاده کند. اگر می‌خواهید طوری اسکیما داده و کد زمان اجرا را بنویسید که نحوه رسیدگی به درخواست‌های خاص را ایجاد کند، ممکن است یک API مبتنی بر GraphQL را به API REST WordPress ترجیح دهید.
CoCart یکی دیگر از افزونه های وردپرس است که باید به آن فکر کنید. CoCart فروشگاه WooCommerce را می‌گیرد و یک API بدون سر درفرانت آن قرار می‌دهد و درخواست‌های مشتریان در محتویات محصول و سبد خرید را باز می‌گرداند . اگر می‌خواهید یک فروشگاه را در چندین پلتفرم راه اندازی کنید (به عنوان مثال، یک وب سایت و یک برنامه تلفن همراه) و محتوای خود را از یک بک اند WordPress/WooCommerce مدیریت کنید، این افزونه می‌تواند بسیار مفید باشد.
در نهایت، برای راهاندازی هدلس وردپرس می‌توانید از پلاگین Headless Mode استفاده کنید تا هرکسی که سعی در دسترسی به سایت وردپرس قدیمی شما را دارد به آدرس فرانت‌اند جدید فراخوانی شود. این افزونه بسیار ساده است و تضمین می‌کند که بازدیدکنندگان بازگشتی پس از تغییر URLها در تلاش برای دسترسی به سایت قدیمی شما سردرگم نخواهند شد.
نقش کدنویسی در طراحی سایت به روش هدلس وردپرس
در حالی که پلاگین‌ها، اجرای API را آسان‌تر می‌کنند اما اگر خواهان استفاده از تمامی مزایای هدلس وردپرس هستید نمی‌توانید بی‌خیال کدنویسی و اجرای فرانت اند در فریم ورک‌های تخصصی شوید. اگر نمی‌خواهید این کار را به یک متخصص بسپارید و خودتان تصمیم به انجامش دارید می‌توانید از آموزش‌های رایگان در وب استفاده کنید.
بهترین راهنمای گام به گام برای کار با WordPress REST API برای کسانی که تازه می‌خواهند با Headless CMS کار کنند، این راهنمای مجله Smashing است که هر مرحله از فرآیند را با تکه کدهایی که می توانید خودتان استفاده کنید، توضیح می‌دهد.
به‌جای ساختن قسمت فرانت وبسایت از اول، توصیه می‌کنیم یک چارچوب فرانت را یاد بگیرید که بسیاری از کارهای سنگین را برای شما انجام می‌دهد. گتسبی یکی از این چارچوب‌ها است که به دلیل سازگاری با وردپرس مناسب است و امکان مدیریت محتوا از طریق وردپرس را فراهم می‌کند. سپس، وبسایت خود را از طریق سرویس ابری گتسبی راهاندازی کنید و از افزایش عملکردی که گتسبی به شما می‌دهد لذت ببرید.
همچنین می‌توانید از NEXT.js برای توسعه وبسایت با وردپرس هدلس (Headless) استفاده کنید. کافیست Headless CMS را به عنوان بک اند نصب و تنظیمات اولیه را انجام دهید. پس از آن NEXT.js را به عنوان Frontend برای ارتباط با CMS، راهاندازی و پیکربندی کنید.
اگر قبلاً این کار را نکرده‌اید، توصیه می‌کنیم به React، یک کتابخانه جاوا اسکریپت متعلق به متا برای ساختن قسمت‌های فرانت و استفاده مجدد از مؤلفه‌ها برای عملکرد بهتر، نگاه کنید. برای اتصال بک‌اند وردپرس خود به یک سایت فرانت‌اند مجهز به React، چارچوب رایگان و منبع باز Frontity را امتحان کنید که ساخت سایت‌های WordPress-React را آسان‌تر می‌کند.
با جدا سازی فرانت اند و بک اند و استفاده از وردپرس هدلس (Headless)، امکان ایجاد رابط کاربری اختصاصی و بهینه شده فراهم می‌شود و از این طریق، کاربران با سرعت و کارایی بالاتری به محتوای دلخواه خود در صفحات وبسایت دسترسی خواهند داشت. بهینه‌سازی عملکرد، امنیت فراگیر، و توانایی گسترش وبسایت به سهولت از دیگر مزایای قابل توجه Headless CMS است که این ابتکار را به یک انتخاب عالی در توسعه وب تبدیل می‌کند.
